Es lo paire d’Aristide Bergès que creèt l’usina de papièr a Lòrp Senta Aralha en utilizant la fòrça de l’aiga del Salat per far virar las maquinas. L’associacion Aristide Bergès s’ocupa de l’usina e de l’ostal de familha d’A. Bergès : i a un musèu de la fabricacion del papièr e tanben un musèu de l’estampariá.
La fabricacion del papièr
Primièr, cal fabricar la pasta de papièr.
Prenon de papièrs utilizats, de pasta de cellulòsi que ven de Sent Gaudens e d’autras fibras, los trissan dins d’aiga dins l’idropulpor, puèi passa dins la tor d’estocatge de pasta de papièr que manda la pasta dins lo despurador, puèi dins lo «depastilhator» per tirar los bocins tròp gròsses. La pasta passa dins d’autras maquinas (per espessir, per rafinar, tirar las bofiòlas d’aire...). Enfin, arriba dins la «caissa de cap», e aquí la fabricacion del papièr pòt començar !
Dins la caissa de cap, de fins tudèls espandisson la pasta de papièr sus una granda tela de plastic (abans, èra faita de coire) : passa aprèp entre de rotlèus. Lo mai gròs d’aqueles rotlèus pesa coma cinc elefants !
La fuèlha de papièr es despegada de la tela, secada, lissada e a la fin s’enrotla a l’entorn de l’enrotlaira. Podián enrotlar 5 km de papièr dessús ! Quand èra plen, lo rotlèu èra transportat per un braç gigant e remplaçat per una enrotlaira voida.
Aprèp, descopavan lo papièr a las dimensions demandadas pel magasin o pel client.
